بررسی عوامل موثر بر تحول مفهموم عدالت در اندیشه لیبرالیسم

چکیده مفهوم عدالت، اساسی ترین مفهوم در فلسفه ی اخلاق، سیاست و حقوق است. آدمیان همواره در متن برداشتی از عدالت به سر می برند و در این متن است که به شیوه ی زندگی خود و ارزش ها، هنجارها و روابط خویش معنا و سامان می بخشند. وقتی سخن از عدالت به میان می-آید، باید دید که عدالت از دیدگاه کدام مکتب و مشرب مورد نظر است. عدالت مطرح شده در رساله ی حاضر عدالت از دیدگاه لیبرالیسم است که به عنوان یک ایدئولوژی تعریف خاص خود را از عدالت دارد. به واقع آنچه اصل عدالت در لیبرالیسم انجام می دهد عبارت از تجویز نظامی به منظور تأمین آزادی های فرد فرد فاعلان اخلاقی است. به بیان دیگر، لیبرالیسم عدالت را در رابطه با آزادی و به معنای برابری در آزادی دانسته و هر عاملی که کاهش و یا محدودیت آزادی را در پی داشته و سبب نابودی این برابری گردد مغایر با عدالت می داند. در این راستا، مجموعه ی ساختارها و کارگزاران از زمان شکل گیری لیبرالیسم تلاش نموده اند تا در تعاملی سازنده با یکدیگر شرایط حفظ و افزایش برابری در آزادی را به منظور برقراری عدالت فراهم آورند. با وجود چنین مفهوم یکسانی از عدالت، لیبرالیسم کوشیده تا در هر دوره، عدالت را به گونه ای خاص جامه ی عمل بپوشد. این امر سبب مطرح شدن برداشت های گوناگون از عدالت در زمان های متفاوت شده است که کشف سیر این تحول و دلایل آن در رساله ی حاضر مورد توجه قرار گرفته است.